Με την ευκαιρία των σημερινών εγκαινίων θα επιχειρήσουμε μια χρονική αναδρομή στην ιστορία του Λυκείου των Ελληνίδων, μια μεγάλη ιστορία με λίγα λόγια.
Το Λύκειο των Ελληνίδων είναι σωματείο που ιδρύθηκε το 1911 με πρώτη πρόεδρο την εμπνεύστριά του Καλλιρόη Παρρέν και κύριο σκοπό τη μελέτη, την επιστημονική καταγραφή, την ενδυνάμωση και διατήρηση των Ελληνικών εθίμων και παραδόσεων, μέσα στα πλαίσια της εθνικής μας ζωής.
Διάγει σχεδόν έναν αιώνα ζωής με τεράστια δράση και ανεκτίμητο δημιουργικό έργο. Οι σκοποί του αγκαλιάστηκαν με ζέση από πολλές δραστήριες και φιλόπονες γυναίκες σε πολλά μέρη και σήμερα λειτουργούν σ’ όλη την Ελλάδα 50 Παραρτήματα του Λυκείου και 16 σε διάφορες πόλεις του εξωτερικού.
Το 1974, ύστερα από προτροπή και υποστήριξη του τότε Δημάρχου Λαμίας Νικολάου Μουντούρη, ιδρύεται και στην πόλη μας Παράρτημα του Λυκείου των Ελληνίδων με σκοπό τη διατήρηση της πολιτισμικής παράδοσης του ελληνικού λαού. Προς το σκοπό αυτό φροντίζει για τη διάσωση και τη διάδοση των παραδοσιακών εθνικών μας χορών, για τη συλλογή και διαφύλαξη αυθεντικών ενδυμασιών και κοσμημάτων, καθώς επίσης και για την καταγραφή των δημοτικών τραγουδιών.
Η πρώτη Γενική Συνέλευση των μελών εκλέγει το πρώτο Διοικητικό Συμβούλιο ως εξής: Πρόεδρος: Ευτέρπη Πλατή, Αντιπρόεδρος: Ασπασία Δασκαλοπούλου, Γραμματέας: Τίνη Παπακωνσταντίνου, Ταμίας: Κατίνα Στεργιοπούλου, Έφορος χορών: Χαρίκλεια Στασινού. Επίσης η ίδια Γενική Συνέλευση ανέδειξε την πρώτη Εξελεγκτική Επιτροπή: Προϊσταμένη: Αικατερίνη Σιάνου, μέλη: Νίκη Ριζάκη και Μαρία Σκαργιώτη.
Το πρώτο αυτό συμβούλιο υπήρξε βραχύβιο για κάποιους λόγους, αλλά, από την αρχή και πάντοτε, αποτελείτο από άξια και δραστήρια στελέχη που με πίστη υπηρετούσαν τους σκοπούς του. Έκτοτε και μέχρι σήμερα το Λύκειο Ελληνίδων Λαμίας, έχει επιδοθεί με ζήλο και αυταπάρνηση – θα μπορούσε να πει κανείς - των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου στην επίτευξη των σκοπών του.
Στην αρχή με τη συγκρότηση του χορευτικού τμήματος και συν τω χρόνω και δειλά – δειλά λόγω ελλείψεως πόρων, προέβη στην απόκτηση των πρώτων παραδοσιακών κομματιών, που ήταν τα πρώτα πέντε σιγκούνια, αγορασμένα με χρήματα των κυριών του Διοικητικού Συμβουλίου κατά την επίσκεψή τους στους Δελφούς.
Στη συνέχεια, χάρις στις άοκνες και ανιδιοτελείς προσπάθειες της πρώτης δασκάλας του χορού, καθηγήτριας Σωματικής Αγωγής κ. Χαρίκλειας Στασινού, το Λύκειο κατόρθωσε να συγκροτήσει άρτια χορευτικά τμήματα αγοριών και κοριτσιών και να παρουσιάσει απόλυτα επιτυχημένες εμφανίσεις, με φορεσιές που είχε δανεισθεί από τη Δημοτική Βιβλιοθήκη αλλά και από το Λύκειο των Αθηνών.
Συνεχίζοντας τη δημιουργική δράση του με κόπους, θυσίες και πολλούς συνδυασμούς, κατάφερε να οργανώσει το Τμήμα της Ιματιοθήκης, το οποίο χάρις στις ικανότητες και το μεράκι της υπεύθυνης της Ιματιοθήκης κ. Κατίνας Καρκάνη, σήμερα διαθέτει περί τις 300 αυθεντικές φορεσιές από όλα τα διαμερίσματα της χώρας μας, και πάνω από 400 κομμάτια, πιστά αντίγραφα των παραδοσιακών ενδυμασιών.
Οι φιλότιμες προσπάθειες του Διοικητικού Συμβουλίου με επί κεφαλής την επί 27 χρόνια Πρόεδρό του, αείμνηστη Αρχόντισσα της Λαμίας Ασπασία Δασκαλοπούλου, και τις εκλεκτές κυρίες Ελένη Κατσανιώτη, την άξια σημερινή Πρόεδρο, την Έλλη Κοκκαλάκη επί πολλά χρόνια Γενική Γραμματέα και νυν μέλος της Εξελεγκτικής Επιτροπής, Κατίνα Στεργιοπούλου, Κατίνα Καρκάνη, Γωγώ Κανακίδου και Ελένη Κόντου, οι φιλότιμες προσπάθειες όλων αυτών, επαναλαμβάνω, απέδωσαν πλούσιους καρπούς και το Λύκειό μας είναι σε θέση σήμερα να υπερηφανεύεται για το έργο και τα μέχρι στιγμής επιτεύγματά του.
Το Λύκειο για πολλά χρόνια στεγαζόταν σε ενοικιαζόμενο οίκημα, και μάλιστα τα πρώτα χρόνια το ενοίκιο προσέφερε ο τότε Μητροπολίτης της Φθιώτιδος Κυρός Δαμασκηνός. Αλλά χάρις στη χρηστή διοίκηση του Συμβουλίου του κατόρθωσε να αποκτήσει ιδιόκτητη αίθουσα από το 1988, σε κεντρικότατο σημείο της πόλης μας, στην οδό Κοντοπούλου 3. Η αίθουσα αυτή έχει ονομασθεί τιμητικά αίθουσα «Ασπασία Δασκαλοπούλου» και χρησιμεύει πλέον ως Ιματιοθήκη – Μουσείο, για τη φύλαξη και επίδειξη των ωραίων και σπάνιων φορεσιών, αυθεντικών και μη, που διαθέτει. Η απόκτηση της ιδιόκτητης στέγης στάθηκε αφορμή το Λύκειο να μην ονομάζεται πλέον παράρτημα και να αποκτήσει αυτοτέλεια για νομικούς λόγους.
Μέσα σε λίγα χρόνια κατάφερε να εδραιώσει τη θέση του και να διακριθεί στη Λαμιακή κοινωνία που το περιβάλλει με αμέριστη εμπιστοσύνη, δεδομένου ότι τα παιδιά μας απασχολούνται εδώ δημιουργικά και αφ’ ενός μεν συνειδητοποιούν τις ποικίλες εκδηλώσεις του λαϊκού μας πολιτισμού, όπως ο χορός, το τραγούδι, η φορεσιά, αλλά και αποκτούν ηθικά ερείσματα και υγιείς αντιλήψεις μέσα από την πολιτισμική μας παράδοση και αποφεύγουν τους κινδύνους που σήμερα ελλοχεύουν και απειλούν τα νέα παιδιά περισσότερο από ποτέ άλλοτε.
Το Λύκειο οργανώνει κάθε χρόνο χορευτικές παραστάσεις αλλά και συμμετέχει σε κάθε εκδήλωση του Δήμου και δίνει το παρόν στις τοπικές γιορτές και δραστηριότητες.
Έχει λάβει επίσης μέρος, κατόπιν προσκλήσεως, σε πολλά φεστιβάλ εκτός Ελλάδος πάντοτε με εξαιρετική επιτυχία και έχει επάξια αντιπροσωπεύσει την πόλη μας στη Φινλανδία το 1985, στη Βόννη της Γερμανίας το 1991, στην Κολωνία, στη Λειψία, στην Κύπρο κατά την Αδελφοποίηση με την Κυπριακή Πάφο το 1992 και τον ίδιο χρόνο στη Γαλλική πόλη Σωμύρ.
Το 1994 πήρε μέρος στις εκδηλώσεις για την ελληνική προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην ιταλική πόλη Βαρέζε και στο Μιλάνο. Το 2002 στην Αδελφοποίηση της Λαμίας με την ιταλική πόλη Κιότζια. Το καλοκαίρι του 2004 έλαβε μέρος στις εκδηλώσεις της Πολιτιστικής Ολυμπιάδας στην Αθήνα, στους Δελφούς και κατά την υποδοχή της Ολυμπιακής φλόγας στο Κάστρο της Λαμίας. Το Νοέμβριο του 2004 βρέθηκε στη Λειψία, στη μεγάλη διεθνή Έκθεση, και πλαισίωσε την ελληνική συμμετοχή στο περίπτερο της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Φθιώτιδας. Τα παιδιά μας χόρεψαν 3 – 6 φορές την ημέρα κατά τις πέντε μέρες της έκθεσης και άλλαξαν 130 φορεσιές που είχαν πάρει μαζί τους.
Το Λύκειό μας έχει τιμηθεί με πολλές διακρίσεις από το Δήμο Λαμιέων, το Υπουργείο Προνοίας και από πολλούς Ομίλους και Συλλόγους. Σημειωτέον ότι επελέγη μεταξύ όλων των Λυκείων της χώρας μας από το Δήμο της Αθήνας για να πάρει μέρος με ομάδα μαθητριών του στην υποδοχή και βράβευση των Ολυμπιονικών μας στις 6 Αυγούστου 1996, γεγονός για το οποίο το Λύκειο αισθάνεται ιδιαίτερη υπερηφάνεια.
Μόλις προχθές, στην παρέλαση για την εθνική μας εορτή της 25ης Μαρτίου πέρασε πρώτη η Ελληνική Σημαία που την κρατούσαν κορίτσια του Λυκείου και ριγήσαμε από συγκίνηση, όπως κι όταν πέρασαν τα τμήματα με τις εθνικές φορεσιές, με καμάρι και λεβεντιά, όλα τα παιδιά μας, αγόρια και κορίτσια, ευσταλή και περήφανα.
Το ιστορικό του Λυκείου, που είναι τόσο πλούσιο σε επιτυχίες, στάθηκε αφορμή για το ζεύγος των άξιων συμπολιτών μας, αειμνήστων Γεωργίου και Ελενίτσας Πανουργιά, να προσφέρει δωρεά προς το Λύκειο Λαμίας το κτίριο αυτό, του οποίου σήμερα τελούμε τα εγκαίνια με μεγάλη ευγνωμοσύνη προς τους δωρητές και ευεργέτες.
Για την ιστορία, αναφέρουμε ότι σε επίσκεψη στο σπίτι του Σπύρου Κρανιώτη, δικηγόρου, επί τη ονομαστική του εορτή, το 1991, η Ασπασία Δασκαλοπούλου συνάντησε το ζεύγος Πανουργιά και εκείνοι ανακοίνωσαν την πρόθεσή τους να δωρίσουν το κτίριο στο Λύκειο. Έγιναν στη συνέχεια επανειλημμένες επαφές και, κατά τις αρχές του 1993, ο Γεώργιος Πανουργιάς στο σπίτι της Ασπασίας Δασκαλοπούλου και, ενώπιον όλου του Διοικητικού Συμβουλίου που είχε προσκληθεί, ανακοίνωσε ο ίδιος επίσημα την απόφασή του για τη δωρεά, εκτιμώντας το έργο του Λυκείου και επιθυμώντας το σπίτι αυτό να αποκτήσει ζωή. Λίγο αργότερα η ίδια η Ασπασία Δασκαλοπούλου συνυπέγραφε το συμβόλαιο.
Το Λύκειο των Ελληνίδων Λαμίας είναι ένας ζωντανός οργανισμός, που βρίσκεται σε συνεχή ανάπτυξη και εξέλιξη και η συνεχής δράση του με μεγαλεπήβολους πολλές φορές στόχους και προγραμματισμούς απαιτεί και συνεχείς πόρους, οι οποίοι, δυστυχώς, πολλές φορές ελλείπουν.
Η έρευνα η σχετική με τους χορούς και τα τραγούδια της πατρίδας μας απαιτεί μετάβαση επί τόπου και ακριβή καταγραφή ώστε να είναι τα στοιχεία αυτά όσο το δυνατόν εγκυρότερα. Αλλά και η αναζήτηση και η απόκτηση αυθεντικών ενδυμασιών απαιτεί ιδιαίτερη έρευνα και συνεπάγεται βεβαίως οικονομική επιβάρυνση.
Λύκειον των Ελληνίδων Λαμίας
Παλαιολόγου 26 & Λεωσθένους
Κυριακή 27 Μαρτίου 2005
Ώρα 11.30 π.μ.
Ομιλήτρια: Αφροδίτη Θεοδώρου
